Narodowe czytanie czy obywatelskie? #przerwanysenkornagi

 

Dobrze, że Narodowe Czytanie przypomina o istnieniu dzieł sprzed wieków. Wciąż poruszają one tematy uniwersalne, robią wrażenie treścią i formą. W tym roku tematem Czytania była poezja Jana Kochanowskiego, mistrza języka. Kochanowski potrafił w kilku wersach zawrzeć całe spektrum ludzkich emocji: od radości życia po rozpacz po stracie swojej córeczki. Jego fraszki, pieśni i treny to już kanoniczne lektury. I nadal do nas przemawiają. Kto nie zna „Na zdrowie”, ten niech pierwszy zgłosi się na SOR.

Muzyka radykalna kontra... - felieton dla Onet

 Dla wielu deathcore czy black metal brzmią jak chaos, przepełniony zgiełkiem, krzykiem i agresją. Przy bliższym poznaniu okazuje się, że za tą pierwszą warstwą dźwiękową kryje się druga — niezwykła precyzja, melodyjność oraz głębia przekazu. Lorna Shore udowadnia, że muzyka może być nie tylko brutalna, ale także łagodna, przemyślana i perfekcyjna artystycznie. 

Tryb wakacyjny #przerwanysenkornagi

 

Świat antyczny, co chyba do przewidzenia, nie znał pojęcia „wakacji”, a tym bardziej odpoczywania jako takiego. Po pierwsze, wojna toczyła się non stop. W sumie jak dzisiaj, tylko brudną robotę robią coraz częściej drony, nie my. Dlatego, po drugie, w starożytności to zazwyczaj igrzyska czy przeróżne bachanalia zapewniały tym lepiej uposażonym obywatelom czas wolny, wypełniony kontrowersyjnymi z naszego punktu widzenia „animacjami” jak na przykład walki gladiatorów.

Labubu - felieton dla Onet

 

Nowa gwiazda popkultury? A może nowy, perfekcyjny marketing, który potrafi wmówić już wszystko. Zarówno rodzicom, jak i dzieciom. Szaleństwo Labubu w całej swojej okazałości dopiero się rozkręca.

Powrót słuchowisk w nowoczesnej formie audioseriali - felieton dla Onet

 

Dawno temu, w odległej galaktyce mediów tradycyjnych takie produkcje nazywane były właśnie słuchowiskami. Za PRL-u słuchowisko radiowe uznawano za jedną z najważniejszych form artystycznych i literackich w eterze. "Z braku laku" na co dzień miało ogromną publiczność. Zanim w praktycznie każdym domu pojawił się telewizor, to właśnie radio dawało namiastkę teatru czy serialu.

Hejterzy #przerwanysenkornagi

 

Hejterzy to inna rasa emocjonalna. Oni muszą. Oni muszą pisać. Oni muszą nienawidzić. Zresztą, to właśnie z tej nienawiści są zbudowani. Niczym tekstowy Lego, składają się z frustracji, pogardy i niezrealizowanych ambicji. Przykłady z życia? Wchodzisz na stronę jakiejś książki, filmu czy audioserialu. Kilka pozytywnych opinii, raczej rzeczowych, ktoś napisał, że „dobre tempo”, „świetne dialogi”, „wciągająca historia”. A potem BANG! Lakoniczne i pełne pogardy: „Beznadzieja”, „Szkoda czasu”, „Dno dna”, „Autor chyba pisał to na kolanie”, „Wulgarne, lewackie, durne do cna”, „Litości”, „Nie da się tego słuchać”. Można by je kopiować bez końca. Kopiuj, wklej, jeszcze raz, ctrl+c, ctrl+v – i dalej, i dalej, aż cały internet zatka się tą złośliwością i żaden filozof-hydraulik tego nie przetka.

Lublin - felieton dla Onet

 Byłem w tym mieście wiele razy. I mogę powiedzieć bez fałszywej kurtuazji: Lublin nie przestaje mnie zaskakiwać. Pozytywnie. A przecież początki naszych relacji były trudne. Na starcie XXI w. lubelska starówka wołała o pomstę. Do nieba, do ministra kultury, do ministra finansów, do miejskich konserwatorów. Drewniane witryny spożywczaków, brudne mury, cuchnące podwórka, a wszystko to podlane sosem lokalnej żulerki i ulicznej gastronomii o wątpliwej reputacji. Królowały dresy, katany i klimat, który można by z powodzeniem wykorzystać w filmach o transformacji lat 90.

Okno na biuro - felieton dla Onet

 Podobny obrazek z okien wielu mieszkań w nowo wybudowanych blokach to już nie wyjątek, ale codzienność. A raczej "nocność". Modelowym przykładem jest obecnie warszawski Służew Przemysłowy, zwany do niedawna Mordorem – słynne zagłębie biurowców. Wiele obecnie w rozbiórce. Na ich miejsce buduje się osiedla. Jednak niektóre budynki pozostaną na kolejne lata. Wynajmowane przez korporacje, które niekoniecznie się stąd wyniosą. Ze względu na korzystny czynsz czy inne ustalenia.

Emigracja wewnętrzna #przerwanysenkornagi

 

Tak zwana emigracja wewnętrzna, choć pozornie racjonalna, bywa groźniejsza niż głośny bunt. Milczący intelektualiści, artyści, a zwłaszcza aktywiści zostawiają po sobie pustkę, a tę natychmiast wypełni ktoś inny. Niekoniecznie wartościowy. Życie jest za krótkie, by roztrwaniać je w ucieczce. Ponieważ zwykle wszystko zaczyna się właśnie nie od wygranej, lecz od przegranej.

Jestem Czarna - w rolach głównych Matylda Gaweł i Małgorzata Socha

Jestem Czarna - audioserial

 

Mój pierwszy audioserial. 10 hardcorowych odcinków.

Darmowy pierwszy odcinek

Trójmiasto #przerwanysenkornagi

 

Zadajmy sobie pytanie: co się stanie z polską kulturą, kiedy rządy zacznie pełnić ktoś, kto bardziej niż Szekspira zna układy na stadionie i świat alfonsów? Jak będzie wyglądała przyszłość pisarzy, artystów, ludzi teatru i filmu, kiedy najwyższe urzędy w państwie zaczną świecić przykładem ignorancji, przemocy i pogardy dla wszelkiej inności? Prawdziwa sztuka nie powstaje z lęku. Wolność wypowiedzi nie przetrwa w atmosferze nagonki. Edukacja, literatura, teatr i kino – wszystko to może stać się ofiarą politycznej vendetty, w której „inteligent” to obelga, „kultura” to fanaberia, „LGBT” to zwichrowanie, „Unia Europejska” – kołchoz.

Rap, nie konfetti - felieton dla Onet

 Niedawno pisałem o programie wyłaniającym nowe, rapowe talenty – RAP Generation. Teraz, po jego zakończeniu można powiedzieć, że rzeczywiście dzięki tej produkcji pojawili się ciekawi raperzy. Niestety, sama RAP Generation charakteryzowała się przerostem formy nad treścią. Było głośno, kolorowo, ale słowo – najważniejszy składnik rapu – tonęło w lawinie efektów i komentarzy. Za dużo skrótów oraz cięć montażowych spowodowało, że po prostu trudno się tego ogląda i słucha. Można wierzyć, że jeśli będzie drugi sezon, producenci dokonają paru konkretnych zmian na lepsze.

Z kolei o sukcesie, czyli wyważeniu i formy, i treści można powiedzieć w przypadku nowego "talent show" dla miłośników hip-hopu – Nowe Rozdanie: Rhythm + Flow Polska. To adaptacja amerykańskiego programu Rhythm + Flow, który zadebiutował jeszcze w 2019 na Netflixie. Szybko okazało się, że format doskonale się sprawdza, więc zaczęto go produkować w innych krajach. Teraz przyszedł czas na Polskę.

Jedenaste przykazanie #przerwanysenkoroagi

 

...gdybym to ja był Jahwe i objawił się Mojżeszowi na Górze Synaj, do Dekalogu dorzuciłbym jedenaste przykazanie: Bądźcie punktualni. Oczywiście, w swym bożym miłosierdziu dopowiedziałbym: Bądźcie w miarę punktualni, starajcie się być takimi, zróbcie wszystko, by dotrzymać obranego terminu.

Kolejki - felieton dla Onet

 

Dzisiaj te spożywczo-przemysłowe kolejki nadal się zdarzają. Jak na przykład w Wenezueli czy na Kubie: skansenach źle ogarniętego socjalizmu i politycznego zamordyzmu. Miało być tam równo dla wszystkich, skończyło się tylko dla wybranych. My tu sobie w Polsce marudzimy na promki w dyskontach, jęczymy, jak to ceny poszybowały do góry i już nie wiadomo co, "wina Tuska". Tymczasem tam i nie tylko tam ludzie naprawdę przymierają z głodu. Niedobór wszystkiego jest ogólną zasadą, która dotyczy nawet bogaczy. Niby państwo zapewnia im produkty po niskich cenach, ale co z tego, skoro tych produktów zwyczajnie brakuje. A jeśli są, to w ichniejszych Pewexach, czyli sklepach, w których można kupić tzw. zachodnie towary, tylko w kilkukrotnie wyższych cenach. 

Mój pierwszy raz #przerwanysenkornagi

 

Marzy mi się wielka, wspólna akcja Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Unii Literackiej, która będzie totalnie promowała e-czytniki. Pressingowała pozytywnie i inspirująco Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, by subsydiowało akcje typu „Mój pierwszy czytnik”, „Czytnik dla juniora”, „Czytnik dla seniora”. Tak, by zwłaszcza nowe pokolenia, nie negując unikalności książek papierowych, mogły błyskawicznie i zazwyczaj w niższych cenach nabyć najnowsze powieści, reportaże i wszystko, co pozytywne dla indywidualnego czytelnika.

Generacja RAP - felieton dla Onet

 

Wracając do "RAP Generation". Program zadebiutował 7 marca. Jeszcze nie dotarł do swojego finału, lecz to kwestia tygodnia czy dwóch. Założenie "RAP Generation" jest podobne do wyżej wspomnianych, głośnych show. Ma na celu wyłonienie najbardziej obiecujących młodych raperów, dając im szansę na rozwój i zaistnienie w branży muzycznej. Uczestnicy, wybrani spośród kilkuset zgłoszeń, mają circa 90 sekund na scenie, by swoim flow, charyzmą, no i tekstami przekonać jury, że są wyjątkowi. Jury w tej edycji tworzy Pezet, Young Leosia i Malik Montana.

Costa Blanca #przerwanysenkornagi

 

A że pogoda jest dla bogaczy, to już od dawna wiadomo dzięki piosence Andrzeja Rybińskiego, „Pogoda jest dla bogaczy, dla nie bogaczy są prognozy złe”. Nie powiem, inspirujące fabularnie. Szczególnie dla twórców kryminałów, którym znudziło się umiejscowienie akcji w kraju, w którym „taki mamy klimat”. Nie lepiej więc przenieść bohaterów powieści czy scenariusza gdzieś dalej, nadal jednak w rodzimej enklawie? A przy okazji podpiąć się pod protagonistów nowych czasów, którzy decydują się na życie w mocno nasłonecznionej okolicy.

Odpoczynek bez odpoczynku - felieton dla Onet

 

Nie wiadomo dlaczego, ale utarło się, że wielu życzy sobie lub innym właśnie udanego odpoczynku. Odpoczynku w wersji bezkompromisowej, gdzie nie ma pauzy na nieodpoczywanie. Szeroko pojętego relaksu, głębokiego wytchnienia i jeszcze większego odprężenia. Żeby nie było, to jest bardzo miłe, nawet z tak zwanej grzecznościowej sztancy, kiedy ktoś ci tego życzy albo pyta, czy wypoczęliśmy na urlopie.

Berlin na wynajem #przerwanysenkornagi

 

Kiedy w 2012 roku zacząłem pisać powieść Berlinawa, Berlin był relatywnie tani. Taki menschlich, zwyczajnieludzki. Żyło się tu na luzie dla życia, a nie dla zarabiania na życie. Co nie wykluczało pracy jako takiej, która nie trwa dwanaście, czternaście godzin per dzień. I pracy, która gwarantowała, że można było pozwolić sobie na bezstresowy dla portfela wynajem mieszkania w jakiejkolwiek z tutejszych dzielnic.

Radio+ - felieton dla Onet

 

Odkąd pamiętam, radio zawsze grało w rodzinnym domu. Kiedy rankiem w wielu innych oglądało się kątem oka telewizję (tzw. telewizję śniadaniową, jakby chciała zasugerować, że też jest do spożycia), u nas rządziło radio. U dziadków małe radyjko, u nas – takie sporawe z przyciskami i pokrętłami, podłączone do całkiem sporych dwóch głośników. Nie pamiętam jego marki, ale marka nie miała wtedy znaczenia, ważne, że cokolwiek się posiadało.

Paradygmat dziesięciu przykazań #przerwanysenkornagi

 

I ja się wtedy pytam, znużony dyktatem „paradygmatu dziesięciu przykazań”, dlaczego nie 13 najlepszych powieści obyczajowych i czemu nie, załóżmy, 16 najlepszych kryminałów filmowych? Bo wcale nie musi być tych dziesięć murowanych, skoro sześć kolejnych jest równie dobrych, lecz przez „paradygmat dziesięciu przykazań” wypada brutalnie z rankingu. Jakby były gorsze, a wcale takie nie są.